Nghị quyết số 66-NQ/TW (“Nghị quyết 66”) của Bộ Chính trị được ban hành và có hiệu lực vào ngày 30/4/2025 đã đề ra yêu cầu đổi mới toàn diện công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật không chỉ là nhiệm vụ chính trị mà còn là đòn bẩy trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế, cải cách bộ máy và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
1. Mục tiêu
Nghị quyết 66 đặt ra mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam hướng tới trở thành quốc gia có công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao. Để đạt được tầm nhìn đó, kể từ năm 2025, các “điểm nghẽn” pháp lý đang cản trở đà phát triển của đất nước phải được xử lý triệt để. Đến 2027, đặt hoàn thành khung pháp lý cho bộ máy hành chính ba cấp. Năm 2028, hệ thống pháp luật đầu tư – kinh doanh phải được hoàn thiện, đưa môi trường đầu tư của Việt Nam vào nhóm ba nước hàng đầu ASEAN.
Trong tầm nhìn đến 2045, Việt Nam sẽ có hệ thống pháp luật hiện đại, ổn định, minh bạch, gần với chuẩn mực quốc tế và gắn chặt với thực tiễn trong nước. Pháp luật phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân, làm nền cho quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả, hướng tới mục tiêu trọng điểm là xây dựng một đất nước phát triển, người dân có thu nhập cao, định hướng xã hội chủ nghĩa.
2. Các nhiệm vụ, giải pháp
Nghị quyết 66 đặt ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp từ bao quát đến cụ thể trong cả ba lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp. Các giải pháp cụ thể tương ứng với từng nhiệm vụ đáng chú ý như sau:
a. Tăng cường vai trò lãnh đạo trong xây dựng và thực thi pháp luật
- Các cơ quan Trung ương và địa phương phải có cán bộ lãnh đạo chuyên môn pháp lý;
- Phân công cấp ủy viên phụ trách trực tiếp công tác tư pháp và đưa giám đốc Sở Tư pháp vào cấp ủy cấp tỉnh;
- Luân chuyển cán bộ pháp lý giữa Trung ương và địa phương để trau dồi chuyên môn, hiểu biết thực tiễn.
b. Định hướng xây dựng pháp luật lấy thực tế làm gốc, lấy người dân – doanh nghiệp làm trung tâm.
- Chấm dứt tư duy “không quản được thì cấm”;
- Hệ thông pháp luật phải rõ ràng, ổn định, dễ thực hiện. Chính sách phải được truyền thông rộng rãi, minh bạch, nhất là khi ảnh hưởng đến xã hội và doanh nghiệp;
- Pháp luật về kinh tế phải tạo môi trường thuận lợi, minh bạch, chi phí tuân thủ thấp. Cần mạnh tay cắt giảm điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính không hợp lý. Doanh nghiệp tư nhân được xác định là động lực quan trọng của nền kinh tế;
- Phải bảo đảm thực chất quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu, quyền hợp đồng và sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế;
- Tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân tiếp cận hiệu quả các nguồn lực và phát triển đến tầm khu vực, quốc tế;
- Tập trung xây dựng khung pháp lý cho các lĩnh vực mới như AI, chuyển đổi số, kinh tế xanh, tài sản mã hóa… Từ đó hình thành động lực tăng trưởng mới và các ngành công nghiệp mới;
- Sửa đổi, bổ sung pháp luật để phù hợp với chủ trương tinh gọn bộ máy, phân cấp, phân quyền tối đa cho địa phương theo nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”;
- Ưu tiên hỗ trợ pháp lý cho khu vực kinh tế tư nhân. Nghiên cứu mô hình luật sư công, cho phép viên chức hành nghề luật sư theo điều kiện. Đẩy mạnh các phương thức giải quyết tranh chấp ngoài tòa như trọng tài thương mại, hòa giải thương mại. Mở rộng các thủ tục tư pháp rút gọn để xử lý tranh chấp hiệu quả hơn.
c. Cải cách thi hành pháp luật để tránh hình thức, cứng nhắc
- Tăng cường giải thích và hướng dẫn thực thi pháp luật để đảm bảo các quy định đi vào cuộc sống;
- Không “hình sự hóa” các quan hệ dân sự, kinh tế, hành chính;
- Không dùng biện pháp hành chính để giải quyết tranh chấp kinh tế – dân sự.
d. Tăng cường hợp tác quốc tế về pháp luật
- Thu hút và đào tạo nhân lực giỏi về pháp luật quốc tế;
- Đẩy mạnh sự hiện diện của chuyên gia Việt Nam trong các tổ chức và cơ quan pháp lý quốc tế. Đây là bước đi cần thiết để nâng tầm vị thế pháp lý của Việt Nam trên trường quốc tế.
e. Phát triển nguồn nhân lực pháp luật chất lượng cao
- Áp dụng chế độ đãi ngộ tương xứng để thu hút chuyên gia, nhà khoa học, luật sư giỏi vào khu vực công;
- Có cơ chế giữ lại những cán bộ nhiều kinh nghiệm, dù đã đến tuổi nghỉ hưu;
- Hỗ trợ 100% lương cho người trực tiếp tham gia xây dựng chính sách, pháp luật tại các cơ quan đầu mối.
f. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ và chuyển đổi số trong công tác pháp luật
Thực hiện ngay các đề án xây dựng cơ sở dữ liệu pháp luật và ứng dụng AI trong soạn thảo, kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật. Lồng ghép giáo dục pháp luật vào các chương trình học tập số, mở rộng tiếp cận cho người dân. nghị quyết nghị quyết nghị quyết nghị quyết nghị quyết nghị quyết nghị quyết
g. Bảo đảm tài chính cho công tác pháp luật
Tỷ lệ chi ngân sách cho xây dựng pháp luật không được thấp hơn 0,5% tổng chi thường niên, và phải tăng dần theo nhu cầu phát triển. Đồng thời, ưu tiên nguồn lực cho phổ biến pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho người yếu thế, vùng sâu vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số.
3. Trách nhiệm thực thi
Bộ Chính trị quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật. Đồng chí Tổng Bí thư là Trưởng Ban, trực tiếp lãnh đạo triển khai toàn diện Nghị quyết 66.
Nghị quyết 66 không chỉ là định hướng cải cách pháp luật, mà còn là thông điệp mạnh mẽ: muốn phát triển bền vững, phải có nền pháp luật hiện đại, thực chất, gắn với cuộc sống và vì người dân, doanh nghiệp. Sự ra đời của Nghị quyết 66 là nền tảng của bước chuyển mình dân tộc, song cuộc đổi mới toàn diện sẽ cần sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội để đạt được kết quả như kỳ vọng.
Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc cần tư vấn chuyên sâu hơn, hãy liên hệ Hãng luật MIBI TẠI ĐÂY để được hỗ trợ kịp thời. Mời bạn theo dõi Fanpage và Youtube của chúng tôi để cập nhật các thông tin pháp luật mới nhất.
Bài viết bởi Hãng luật MIBI.
