Khi bị thu hồi đất không thỏa đáng, trong trường hợp khiếu nại không có kết quả, người dân luôn có sự lựa chọn để khởi kiện vụ án hành chính, đồng thời yêu cầu Toà án áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời để kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp đang bị xâm phạm bởi quyết định, hành vi hành chính trái quy định. Mời Quý Độc giả tìm hiểu những nội dung cơ bản của công cụ pháp lý này qua bài viết dưới đây của Hãng luật MIBI.
CÔNG CỤ 2: Khởi kiện vụ án hành chính
- Căn cứ pháp lý: Luật Tố tụng Hành chính 2015
- Ưu điểm: Có sự tham gia của Tòa án – cơ quan xét xử độc lập. Khách quan, công bằng. Phán quyết của Tòa án có giá trị pháp lý và được giám sát thực thi.
- Nhược điểm: Thủ tục pháp lý phức tạp, đòi hỏi người dân phải có kiến thức pháp luật hoặc cần đến sự hỗ trợ của luật sư. Có án phí. Quá trình xét xử kéo dài, cần triệu tập nhiều bên liên quan tham gia tố tụng.
Khởi kiện vụ án hành chính là cách người dân yêu cầu Tòa án xem xét các quyết định hoặc hành vi hành chính của cơ quan nhà nước (ví dụ: quyết định thu hồi đất, ban hành mức bồi thường không hợp lý…) gây ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Người dân có thể lựa chọn khởi kiện ngay khi có căn cứ xác định một quyết định, hành vi hành chính phương hại tới quyền lợi hợp pháp của mình; hoặc sau khi đã tiến hành khiếu nại (Công cụ số 1) mà không được giải quyết thỏa đáng. Thông thường, việc khởi kiện vụ án hành chính thường được thực hiện sau khi thủ tục khiếu nại hành chính không đem lại kết quả.
Từ góc độ người dân, thủ tục khởi kiện hành chính được quy định tại Luật Tố tụng hành chính 2015 gồm 05 bước cơ bản:
Bước 1: Soạn và nộp đơn khởi kiện
Người dân cần chuẩn bị đơn khởi kiện theo mẫu, trong đó nêu rõ nội dung vụ việc, yêu cầu Tòa án xem xét lại quyết định hoặc hành vi hành chính bị kiện kèm chứng cứ chứng minh gửi đến Tòa án có thẩm quyền trong từng trường hợp.
Bước 2: Hòa giải tiền tố tụng
Trong vòng 02 ngày làm việc kể từ khi nhận đơn, nếu vụ việc thuộc diện có thể hòa giải theo quy định, Tòa án sẽ thông báo cho người khởi kiện về quyền lựa chọn hòa giải và Hòa giải viên. Người khởi kiện có 03 ngày làm việc để phản hồi bằng văn bản hoặc trực tiếp trình bày ý kiến: Nếu đồng ý, Tòa án phân công Hòa giải viên; Nếu không đồng ý, đơn được chuyển sang giải quyết theo tố tụng hành chính; Nếu không phản hồi, Tòa án sẽ thông báo lại lần thứ hai.
Bước 3: Theo dõi thời hạn Tòa án thụ lý đơn
Sau khi nhận đơn, Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Tòa án sẽ xem xét hồ sơ để quyết định có thụ lý hay không. Nếu hồ sơ hợp lệ, người khởi kiện sẽ nhận được thông báo nộp tạm ứng án phí và thông báo thụ lý vụ án.
Bước 4: Tham gia phiên đối thoại
Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, Tòa án tiến hành tổ chức buổi đối thoại giữa người khởi kiện và đại diện cơ quan bị kiện nhằm tạo cơ hội hòa giải. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận, vụ án tiếp tục được đưa ra xét xử.
Bước 5: Chuẩn bị xét xử
Nếu đối thoại không thành, Tòa án sẽ tiến hành chuẩn bị xét xử. Giai đoạn này, Toà án sẽ yêu cầu người khởi kiện nộp thêm chứng cứ (nếu có), tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và các hoạt động tố tụng khác để Toà án hoàn thiện hồ sơ vụ án trước khi quyết định mở phiên xét xử.
Bước 5: Tham gia phiên tòa
Khi Tòa án mở phiên tòa xét xử vụ án hành chính, người khởi kiện, đại diện cơ quan nhà nước bị kiện, và những người liên quan đều sẽ được triệu tập để trình bày ý kiến trước Hội đồng xét xử gồm thẩm phán Chủ toạ phiên toà và các Hội thẩm nhân dân. Lúc này, người khởi kiện có thể tự nêu quan điểm, cung cấp chứng cứ, nhờ luật sư bảo vệ quyền lợi cho mình. Trong trường hợp không đồng ý với bản án sơ thẩm, người dân có quyền kháng cáo lên Tòa án cấp phúc thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.
Khởi kiện vụ án hành chính là một trong những công cụ pháp lý mạnh mẽ nhất mà công dân có thể sử dụng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình trong các tranh chấp với cơ quan nhà nước. Ngoài ra, cũng có các công cụ pháp lý hữu hiệu khác phù hợp với từng tính chất tranh chấp mà người dân có thể cân nhắc sử dụng như khởi kiện dân sự, tố cáo hành vi vi phạm hay tố giác tội phạm.
Các công cụ này sẽ tiếp tục được Hãng luật MIBI giới thiệu tại các bài viết tiếp theo, mời Quý độc giả đón đọc!
Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc cần tư vấn chuyên sâu hơn, hãy liên hệ Hãng luật MIBI TẠI ĐÂY để được hỗ trợ kịp thời. Mời bạn theo dõi Fanpage và Youtube của chúng tôi để cập nhật các thông tin pháp luật mới nhất.
Bài viết bởi Hãng luật MIBI.
thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất thu hồi đất
